طلوع بم: نوشتن از کودک در این روزها سختی خاص خودش را دارد. از طرفی اهمیت نوشتن و پرداختن به کودک نه تنها ضرورت و اهمیت خود را از دست نداده بلکه بیشتر هم شده است. در حال حاضر جامعه در موقعیتی قرار دارد که نمود اهمیت پرورش و مهارت آموزی کودک و خانواده را به چشم می بیند. مهارتهایی که نه تنها کمک می کند که زندگی بهتر و موفق تری برای خود بسازد بلکه در مواجهه با مسایل و مشکلات دچار سردرگمی و بحران نشده و با تاب آوری، ضمن مدیریت خود بهترین تصمیم را بگیرید. کودک اینگونه دارای هویتی مستقل می شود و می تواند با استفاده از انتخابی صحیح آینده خویش را بسازد.
به مناسبت روز جهانی کودک به سراغ موسسه فرهنگی و هنری «مهرتاو» رفتیم که چندین سال است که بخشی از فعالیت های خود را به کودکان اختصاص داده است و در حال حاضر مشغول برگزاری رویدادی فرهنگی و هنری با عنوان «خلاقیت در طبیعت» برای کودکان است. (مصاحبه تفصیلی سابقه فعالیت این موسسه را می توانید در شماره ۲۷۶ طلوع یا سایت طلوع ارگ بخوانید).
بهنام خداشناس رییس هیئت مدیره این موسسه در رابطه با چرایی برگزاری این دوره ها و اهمیت آن اشاره می کند که موسسه فرهنگی و هنری «مهرتاو» بنا به ضرورت حال حاضر حدود یکسال است که به سراغ موضوعی در کودکان رفته است که حلقه گمشده موفقیت کودکان و نوجوانان و به عبارتی همه جامعه است. خلاقیت. وی گفت: از این جهت به سراغ کار با کودکان رفتیم چون که اعتقاد داریم وضعیت حال و آینده ما بستگی به نوع شخصیت و هویت کودکانی دارد که در حال شکل گیری هستند.
مهندس خداشناس افزود: کودکی و نوجوانی یکی از مهم‌ترین دوران زندگی هر فرد در شکل‌گیری شخصیت و پرورش توانمندی‌های خلاقانه اوست. همچنین وجود زمینه‌ها و عوامل مساعد رشد و تعالی ابعاد گوناگون وجودی کودکان و نوجوانان، از رشد جسمی تا رشد روانی، عاطفی و پایه‌گذاری مناسب رشد عقلی و سمت‌و‌سو یافتن استعدادهای فردی و اخلاق اجتماعی، نقش مؤثری در پیشرفت جامعه از طریق پرورش نسل‌های آتی دارد. در دوره معاصر که بخش عمده وظایف خانواده وابسته به دیگر نهادهای اجتماعی شده است، وجود سازمان‌های خاص با مأموریت‌های ویژه برای ایجاد بسترهای لازم پرورش و رشد ظرفیت‌های کودکان و نوجوانان از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چراکه با توجه به گسترش روابط اجتماعی و اقتضائات زندگی جدید و رشد و گسترش شهرنشینی و تخصصی‌شدن امور گوناگون ازجمله امور مرتبط با پرورش کودکان، دیگر خانواده نمی تواند مانند گذشته به تنهایی این وظیفه را به عهده گیرد. از این‌رو، مجموعه های خاص برای رسیدگی به نیازها و ضرورت‌های دوران کودکی و نوجوانی شکل گرفتند اما باید توجه داشت که این فعالیت ها تکمیل کننده وظایف و مسئولیت های خانواده است و نباید این طور تصور شود که این امور جایگزین پرورش کودک در محیط خانواده است.
وی در رابطه با اینکه چرا خلاقیت به عنوان موضوع محوری دوره های جدید موسسه انتخاب شده، افزود: خلاقیت یعنی توانایی دیدن چیزها به شیوه‌های جدید، شکستن مرزها و فراتررفتن از چارچوب‌ها، فکرکردن به شیوه‌ای متفاوت، ابداع و اختراع چیزهای جدید، استفاده از چیزهای نامربوط و تبدیل آن به شکل‌های جدید. همان طور که می دانید پیشرفت و توسعه جهان امروزی بر محور خلاقیت است. خلاقیت با تکیه به انواع هوش های آدمی فرصت رشد و توسعه و موفقیت را فراهم می کند و باید گفت برای رشد و پرورش خلاقیت، بهترین زمان، سنین کودکی است.
وی با اشاره به اینکه چرا طبیعت در کنار خلاقیت تعریف شده است بیان کرد، مهم ترین منبع الهام بخش ما طبیعت با همه بزرگی و گستردگی آن است. اگر به روند تکامل تمدن بشر دقت کنیم می توان به وضوح دید که آدمی در مواجهه مستقیم با طبیعت (در گستره بزرگ هستی) دچار سوال و مساله شده و دست به اکتشاف و اختراع زده است. در حال حاضر این روند و منبع الهام نه تنها کم رنگ تر نشده است بلکه با پیشرفت های بشر در زمینه کشف ابعاد تازه جهان هستی قوت بیشتری نیز پیدا کرده است، بنابراین این موسسه با برگزاری رویداد فرهنگی و هنری خلاقیت با طبیعت سعی کرده است که با ایجاد بستری جهت برقراری رابطه ی هوشمندانه کودکان و نوجوانان با محیط اطراف، زمینه شکوفایی و خلاقیت و به تبع آن موفقیت حاضر و آینده آنها را فراهم کند. البته باید گفت که اینگونه موضوعات نیاز به صبر دارد و زمان بر هستند.
اکرم سپه دوست مدیرمسئول این موسسه به شرح جزئیات این دوره ها پرداخت و گفت: این دوره ها در دو سطح مقدماتی و تکمیلی و در دو رده سنی بین چهار تا پانزده ساله تعریف شده است. برنامه ریزی شده است که هر برنامه در مکانی دیدنی از شهر بم برگزار شود. انتخاب این مکان ها در کنار آموزش خلاقیت به جهت آشنایی بیشتر کودکان و خانواده ها با میراث ارزشمند فرهنگی و طبیعی نیز می باشد. در دوره مقدماتی به کودک کمک می شود تا همراه هم سن وسالان خود و به صورت تک‌آموزی و جمع‌آموزی ارتباط متمرکزتر و قوی تری با محیط اطراف و طبیعت برقرار کنند. حواس خود را به کار گیرد، رابطه بین اجزا طبیعت را پیدا کند، ضمن پرسشگری، ذهنش را برای فرآیند حل مساله آماده کند، در این بین تمرین اعتماد به نفس، بیان نظر، گفت و گو و … نیز انجام می گیرد.
وی ادامه داد: گرچه کار اصلی ما این است که بستر بروز خلاقیت را فراهم کنیم با این حال در دوره تکمیلی به کودکان کمک می شود تا با استفاده از آموزه های قبلی همچنین یادگیری ابزار و تکنیک هایی برخی ایده های خود را خلق و بیان کنند.
سپه دوست در مورد اثرات و بازخورد برگزاری این دوره ها بر کودکان و خانواده ها افزود: باید گفت که تاثیر اینگونه فعالیت ها بر روی کودکان بلندمدت و مثل بذری است که باید با صبر و حوصله در آینده منتظر جوانه زدن، شکوفه و میوه دادن آن باشیم با این حال بازخوردهای مثبتی که از کودکان و خانواده آنها دریافت می کنیم باعث خوشحالی و دلگرمی است. به عنوان مثال تعداد زیادی از خانواده ها از هیجان و خوشحالی فرزندان شان در مواجهه با ابرها، طلوع و غروب خورشید، صداهای گوناگونی که می شنوند و … می گویند. برخی، به حساسیت و مسئولیت پذیری کودکان به محیط زیست و پاکیزگی و حتی یادآوری به خانواده ها اشاره می کنند. همچنین با توجه به آموزه های کودکان، خانواده ها می گویند که چطور این کودکان وسایل قابل بازیافت و دورریختنی را با هیجان جمع آوری می کنند و با ساخت ابزار و کاردستی هایی خانواده ها را خوشحال می کنند.
در پایان باید اشاره کرد که این اقدامات بخشی از پازل گسترده کار در حوزه کودکان است و این موسسه آمادگی دارد با همکاری افراد و مجموعه و موسسه های دیگر برای توسعه کودک که بخش مهمی از توسعه شهر و جامعه است همکاری کند.
کودکان در کنار قنات‌ها ضمن آشنایی از نزدیک با مفهوم قنات و آب، رابطه آن با درختان و نخلستان را درک می کنند.با دورریختنی ها وسایلی می سازند که رفتار آب را متوجه شوند.
در فضای پارک به عنوان طبیعتی انسان ساخت کودکان از طریق بازی رابطه بین اجزا و اهمیت کار تیمی برای بروز خلاقیت را تمرین می کنند.
گلخانه به عنوان اکتشاف و اختراع آدمی به کودکان می آموزد که چطور هوش خود را برای ایجاد تغییرات در طبیعت به کار گیرند. ضمن آنکه مسئولیت پذیری و صبر برای نتیجه گیری را تمرین می کنند.
کودکان با بیان اکتشافات خود هرچند ساده، به صورت فردی و گروهی، نه تنها اعتماد به نفس خود را باز می یابند بلکه آماده کشف و خلق های بزرگ تر می شوند و کودکان نه تنها در سطح خرد به اکتشاف می پردازند بلکه باید نگاه شان به سطح کلان هستی نیز باز شود. یادمان باشد که انسان توانست پا به فضا بگذارد.
