سازمان بهزیستی یکی از مهمترین دستگاه‌های فعال کشور در زمینه ارایه خدمات اجتماعی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی است که با همکاری سازمانهای مردم‌نهادِ تحت نظارت آن می‌کوشد تا خدمات اجتماعی را به اقشار مختلف خصوصا اقشار آسیب‌پذیر ارایه نماید.
انجام موضوعاتی از قبیل ارایه مشاوره، پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، درمان اعتیاد، توانبخشی معلولان، پرداخت مستمری به مددجویان، ارایه خدمات به جامعه معلولان و بسیاری از موارد دیگر از جمله مهمترین وظایف بهزیستی و و نهادهای وابسته به آن در کشور و شهرستان بم است.
در این بین، سازمان بهزیستی ضمن برون‌سپاری خدمات و با راه اندازی مراکزی به نام مثبت زندگی (+زندگی) به دنبال افزایش سرعت و کیفیت ارایه خدمات به جامعه هدف خود بوده و تا به امروز نیز این اقدام نتایج مثبتی را به همراه داشته است.
برای بررسی چگونگی خدمات ارایه شده در مراکز مثبت زندگی گفت و گویی را با فاطمه ارکیان، مدیر یکی از مراکز مثبت زندگی در بم انجام داده‌ایم که در ادامه می‌آید.
لطفاً خودتان را معرفی کنید و در خصوص نحوه فعالیت مجموعه مثبت زندگی برای مخاطبان طلوع بم توضیح دهید ؟
فاطمه ارکیان هستم داری مدرک ارشد روانشناسی عمومی که از سال ۸۵ با تاسیس کلینیک مددکاری اجتماعی فعالیت اجتماعی مستقل خودم را شروع کردم. همچنین از سال ۱۳۸۱ به عنوان مدیر مهدکودک و مدیریت سه مرکز شبانه روزی کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست در کرمان و بم فعالیت داشته‌ام.
عمده فعالیتهای کلینیک در حوزه زنان سرپرست خانواده و فرزندان شبه خانواده که با هدف مددکاری فردی، گروهی و جمعی بوده و همچنین برای زنان سرپرست خانوار توانمندسازی روحی و روانی، عاطفی و اقتصادی انجام می‌شود .برای فرزندان شبه خانواده هم خدمات رفاهی و مسکن و سایر خدمات مورد نیاز کودکان انجام خواهد شد.
در خصوص هدف از تأسیس مرکز مثبت زندگی و نحوه فعالیت این مرکز توضیح بفرمایید؟
درسال ۹۹ مراکز مثبت زندگی با هدف افزایش آگاهی عمومی مردم از وظایف، فعالیت ها و خدمات سازمان بهزیستی، تسهیل در دسترسی گروه هدف و کاهش تردد غیرضروری به مراکز و ادارات بهزیستی راه اندازی شد. براساس ابلاغ سازمان بهزیستی کشور، ۲۲ خدمت در این مراکز به مددجویان بهزیستی ارایه می‌شود که البته انجام آنها به صورت مرحله‌ای بوده و به مرور زمان این خدمات به صورت کامل به مددجویان ارایه می‌شود. لازم به ذکر است که برنامه‌های مشاوره و کلاسهای آموزشی مهارتهای زندگی، خودمراقبتی، ازدواج و… برای عموم شهروندان است که می‌توانند از آنها استفاده کنند.
هم اکنون فعالیتهای از جمله تشکیل پرونده، ثبت درخواست مددجویان در حوزه‌های اجتماعی و توانبخشی، بازدید از منازل مددجویان و چند خدمت دیگر در این مراکز انجام می‌شود و ارایه این خدمات با توجه به زمان بندی تعریف شده روز به روز افزایش پیدا می‌کند.
از اهداف این مرکز می‌توان به گسترش و فراگیری خدمات سازمان، توزیع عادلانه خدمات بین گروه هدف و مراکز، ایجاد شفافیت در فرآیند خدمات، ارائه مجموعه ای از خدمات سازمان در یک مرکز به منظور بالا رفتن کیفیت کار، تبدیل رویکرد خانواده محوری ، افزایش رضایت‌مندی مردم ، افزایش ظرفیت مشارکت بخش غیردولتی، ارائه خدمات به صورت الکترونیکی ، امکان طراحی برنامه‌های جدید برای رفع نیاز گروه هدف و تسهیل بازخورد از دریافت خدمات اشاره داشت .
انگیزه اصلی شما برای پیوستن به مراکز مثبت زندگی چیست؟
مهم ترین انگیزه ما ارائه خدمات سریعتر ، راحت تر و بیشتر با معرفی یک تیم متخصص بوده است. پرسنل مرکز مثبت زندگی بعد از شرکت در آزمون و شرکت در دوره‌های آموزشی و تائیدیه سازمان بهزیستی مشغول به کار می‌شوند. در کنار واحدهای تخصصی مددکاری، واحد آموزش را داریم که آموزشهای پیش از ازدواج و حین ازدواج ، مهارت های زندگی و مدیریت رفتار با نوجوان برگزار می‌شود .
در حال حاضر در مرکز مثبت زندگی چند واحد در حال فعالیت است؟
ما ۵ مددکار تخصصی داریم که در واحد زنان با ۱۵۰ پرونده ، واحد کودکان امدادبگیر با ۱۶۰ پرونده و واحد توانبخشی با ۱۸۰ پرونده که خدمات ارایه می‌کنند.
چه خدماتی؟
خدماتی از قبیل رفاهی ، مسکن ، تسهیلات، مشاوره‌های رایگان .جهت توانمندی از قدم اول که روحی و روانی است سپس ارائه برنامه های کمکی با حضور مددجو و در ادامه توانمندسازی شغلی و اقتصادی صورت می‌گیرد.
بهترین دوران آموزشی برای گروه هدف چه سنی است و چگونه آنان را جذب واحدهای آموزشی می‌کنید؟
ما معتقدیم پیشگیری بهتر از درمان است، بنابراین از دوران راهنمایی و دبیرستان آموزش را شروع می‌کنیم و آموزشها را برای رفاه حال مردم در محلات برگزار می‌کنیم.
علی الخصوص محلات حاشیه نشین و دچار فقر فرهنگی که با بسته های تشویقی ، مردم محلی رو به سمت و سوی آموزش هدایت می کنیم .
برای نوزادان یا مادران باردار هم خدماتی ارایه می‌دهید؟
ما در این مرکز بخش شنوایی سنجی و همچنین غربالگری نوزادان را به صورت فعال داریم. در این بخش نوزادان دارای مشکل به متخصصین در شهرستان و استان معرفی می‌شوند و جهت درمان همراه خانواده‌های آنان خواهیم بود. بخش دیگر این مرکز بینایی‌سنجی است. در این بخش نیز تشخیص زود هنگام تنبلی چشم و غربالگری بینایی کودکان بین ۳ تا ۶ سال انجام می شود. گاهی نیز در مناطق محروم مستقر و غربالگری بینایی در همان مکان اجرا می‌گردد .
آیا از بخش خاصی نیز حمایت می‌شوید؟
ما از بخش خاصی حمایت نمی‌شویم و بیشتر با کمکهای مردمی، همت و انگیزه و تلاشی که نیروهای این مرکز دارند این مراکز سرپا نگه داشته و به نحو احسن فعالیت می‌کنند.
صحبت پایانی دارید بفرمایید؟
سازمان بهزیستی روز به روز به دنبال ارایه خدمات جدید و راحت به مددجویان خود است تا بدین وسیله آنها که اغلب با مشکلات اجتماعی و اقتصادی مختلفی نیز دست و پنجه نرم می‌کنند در دریافت خدمات با مشکلات روبرو نشده و به راحتی بتوانند مسایل و مشکلات خود را طرح و مرتفع سازند.
تمامی کارشناسان و متخصصان شاغل در این مراکز با توجه به ارزیابی‌های صورت گرفته با تمام اشتیاق و انگیزه فعالیت داشته و گره گشایی از زندگی مددجویان را نیز باعث ایجاد خیر و برکت در زندگی خود می‌دانند. از مسئولین و همشهریان خودم تقاضا دارم که به مشاوره‌ها مخصوصا مشاوره پیش از ازدواج اهمیت زیادی بدهند و باید بدانند که در مرحله آشنایی مشاوره انجام شود نه بعد از ازدواج. بحث مشاوره باید برای جامعه‌ی کنونی هم برای مسئولین و هم خانواده‌ها جز اولویت‌ها باشد.
آدرس و تلفن مرکز خدمات بهزیستی (+ زندگی) ۱۱۵ بم:
بلوار معلم، کوچه ۵ شماره تماس ۰۳۴۴۴۳۴۰۳۱۵
گزارش: مونا موسی نژاد | چاپ شده در شماره ۲۹۶ هفته نامه طلوع بم
