به گزارش پایگاه خبری طلوع ارگ به نقل از جوان: درحالی خرما به عنوان غذای اصلی مردم در سراسر خاورمیانه شناخته می‌شود که شمار اندکی از کشورها توانایی تولید آن را دارند؛ چرا که نخل‌های سر به فلک کشیده تنها در مناطق گرم و خشک رشد می‌کنند. از این رو گفته می‌شود که مصر و ایران به عنوان ۲ تولیدکننده بزرگ این محصول در سراسر دنیا شناخته می‌شوند و ایران در مقام دوم تولید این محصول با تولید سالانه ۹۴۷ هزار و ۸۰۹ تن تنها ۷.۷ درصد کل صادرات جهان را به خود اختصاص می‌دهد. این صادرات هم به صورت عمده تنها به سمت کشورهای آسیایی انجام می‌شود و سه کشور هند، مالزی و روسیه را در بر می‌گیرد. خرمایی که به صورت فله‌ای، بدون بسته‌بندی و برندسازی به صورت خام صادر می‌شود و تمام سود حاصل از آنها را به جیب دلالان خارجی می‌ریزد. درحال حاضر این محصول در استان‌های سیستان و بلوچستان، بوشهر، هرمزگان، کرمان و خوزستان تولید می‌شود و بخش عمده آن به مصرف داخلی می‌رسد. با اینکه رقم تولید این محصول در ایران زیاد است و بخش عمده‌ای از کشاورزان به تولید خرما اشتغال دارند، اما اغلب سیاست‌گذاری‌های اشتباه مسئولان و عدم حمایت آنها از نخل‌داران نه تنها نمی‌گذارد سودی عاید کشاورزان شود؛ بلکه اغلب دست دلالان را هم باز می‌گذارند تا هرجور دوست دارند در بازار مصرف جولان دهند.
بازار داغ شایعه‌سازی دلالان
درحال حاضر نبود برندی برای محصول خرما، عدم تعیین کیفیت محصول، نبود صنایع بسته‌بندی، فرآوری و تبدیلی، مسیر پر فراز و نشیب صادرات و غیره بر سر توسعه تولید خرما سایه انداخته است. از این رو اغلب دستان خرما کاران خالی و جیب دلالان چه ایرانی و چه خارجی با تولید این محصول پر می‌شود. طی چند سال اخیر علاوه بر این معضلات گروهی از دلالان با شایعه‌پراکنی در خصوص محصول خرمای تولیدی در بم، مانع فروش آن حتی در اوج مصرف آن یعنی ماه مبارک رمضان شدند و ضربه بزرگی به نخل‌داران زدند. در این خصوص نماینده مردم بم در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با «جوان» می‌گوید:« آلودگی خرماهای بم به مدفوع خفاش شایعه‌ای بیش نبود؛ چراکه در سراسر کرمان حتی یک خفاش هم وجود ندارد.» حبیب الله نیکزادی همچنین با اشاره به اینکه سال گذشته بخشی از خرماهای استان به فروش نرفت، می‌افزاید:« برندسازی، بهره‌مندی از صنایع تبدیلی، فرآوری و بسته‌بندی از مسائلی است که می‌تواند کمک بزرگی به فروش کالا کند و متولیان تاکنون توجه ویژه‌ای به آن نداشته‌اند. دنیای امروز دیگر بسته‌بندی ساده و فروش فله‌ای محصول را نمی‌پذیرد و آن محصولاتی هم که به این صورت از کشور خارج شده‌اند؛ در آن طرف با ظاهری شکیل وارد بازار می‌شوند.» از همین رو سود آن هم دوچندان شده و عمده درآمدزایی تولید تا عرضه خرماها نصیب خارجی‌ها می‌شود.
ضرورت حمایت از کالا و تولیدکننده ایرانی
علاوه بر بسته‌بندی و عدم بهره‌مندی از صنایع اولیه و ثانویه برای صادرات محصول خرما، درد دیگری که نخل‌داران با آن مواجه هستند؛ عدم هماهنگی سازمان‌های متولی است. مسئله‌ای که سال گذشته درست قبل از فرا رسیدن زمان فروش عمده خرما یعنی ماه مبارک رمضان منجر به واردات خرما و پر شدن بازار این محصول شد. محصولی که از اسرائیل به ایران رسید و کمر تولیدکنندگان داخلی را خمیده کرد. در این راستا نماینده مردم بم در مجلس ضمن انتقاد از این وضعیت، بیان می‌کند:« اگر بخواهیم صادرات و ارز آوری داشته باشیم چند وزارت خانه و سازمان هستند که باید همکاری کنند. اگر هر کدام از اینها همکاری نکنند به طور حتم با مشکل مواجه می‌شویم. یکی از آنها وزارت امور خارجه است که باید رایزن‌های اقتصادی خود را در دنیا فعال کند و با شناسایی بازارهای خارجی تجار داخلی را هدایت و کالای ایرانی را به سراسر دنیا معرفی کند.»
علاوه بر این، سازمان استاندارد هم اگر به درستی کار کیفیت‌گذاری را انجام دهد، این اتفاق رخ نمی‌دهد که محصول ایرانی به خارج از مرزها برود و دوباره پس فرستاده شود. معضلی که طی سال‌های گذشته چندین بار تکرار شده و نام کالای ایرانی را بدنام کرده است. نیکزادی با تایید مطالب فوق و اشاره به نقش موثر گمرک و نیروی انتظامی در انتقال کالا ادامه می‌دهد:« متاسفانه در این بین وزارت بازرگانی هیچ نقشی ندارد. این نیز درحالی است که وظیفه اصلی این سازمان کمک به صادرات محصول است.» وی با اشاره به اهمیت توجه به تولیدکننده داخلی می‌گوید:« تولید کالای مرغوب، بهره‌مندی از صنایع بسته‌بندی، تبدیلی، برندسازی، شناسایی بازار، حفظ و توسعه بازار صادراتی همان فرموده مقام معظم رهبری در خصوص حمایت از کالای ایرانی است که مسئولان باید توجه ویژه به آن داشته باشند.» لازم به ذکر است که طبق گفته این نماینده مجلس در سال جاری شرایط نخل‌داران کرمان با کمک‌های جهادکشاورزی نسبت به سال گذشته بهتر است. با این حال هنوز هم تمام نخل‌داران کشور در استان‌های سیستان و بلوچستان، بوشهر، کرمان، خوزستان و هرمزگان به دلیل نبود صنایع اولیه و ثانویه مناسب و بی‌برنامگی مسئولان سود کمی می‌برند و تمام سود حاصل از محصول به جیب خارجی‌ها می‌رود. مسئله‌ای که با توجه به حجم زیاد تولید خرما در کشور باید مورد توجه مسئولان قرار بگیرد.
