به گزارش پایگاه خبری طلوع ارگ به نقل از ایرنا، به گفته مدیر پایگاه قنوات شهرستان بم پایش فیزیکی ورقومی، حفاظت ایجابی، مستندسازی و جانمایی مادرچاه ها، مسیر و مظهر قنات و همچنین ساماندهی عرصه و حریم قنوات میراث جهانی بر روی یک نقشه باستان شناسی است که قنات های بم را تحت پوشش قرار می دهد.
منیره ستار زاده افزود: مادر چاه دو قنات اکبرآباد و قاسم آباد بروات که در شرق شهر بم و عمق ۶۰ متری و فاصله کمتر از ۲۰۰ متر به طول ۵ کیلومتر از شرق بم به شمال بروات کشیده شده اندنیز در این فهرست قرار دارند.
وی اضافه کرد: منبع تعذیه این دو قنات مشترک بوده و به عنوان قنات های جوان و دوقلو در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده اند و دفترپایگاه قنوات فعلاً مربوط به دو قنات ثبت شده جهانی است و مابقی قنات های شهرستان زیر مجموعه این پایگاه قرار دارند.
مدیرپایگاه قنوات ثبت شده جهانی تصریح کرد: باغ شهر ثبت جهانی شامل شهربم، بروات و روستاهای پشترود، اسفیکان، حمزه ای، چهل تخم، زیداباد، خواجه عسکر، باغچمک و اسلام آباد می شود که ضوابط بم و منظر را شامل شده و قنات هایی که در این شهرها و روستاها قرار دارد در حال مطالعه و فعالیت هستند.
ستارزاده بیان کرد: در جهت ترویج فرهنگ سنت قنات داری درمحل دفترپایگاه کتابخانه ای تخصصی در حال راه اندازی است که تعدادی از این کتابها توسط دفتر یزد به پایگاه بم اهدا شده است و با توجه به اینکه در شهرستان بم بیش از ۵۰ قنات بایر و دایر وجود دارد که ۲۶ قنات مربوط به بروات، هفت قنات مربوط به بم و مابقی در نقاط مختلف شهرستان پراکنده اند که هر کدام اراضی زیرکشت بخصوص خود را دارند.
وی ادامه داد: تاکنون نقشه ای از قنات های شهرستان موجود نبوده و بعد از تهیه نقشه توسط این دفتر به تمام اداراتی که با دفتر قنات همکاری دارند نسخه ای داده می شود و همچنین این ادارات مانند جهادکشاورزی، آب منطقه ای، شهرداری، شورای شهر، بخشداری و محیط زیست یکسری مسئولیت ها از جمله بهسازی محوطه قنوات، پایش مشکلات بین مالکین و قنات ها و پیگیری مکاتبات و فعالیت های حفاظتی را به عهده دارند.
مدیرپایگاه قنوات شهرستان بم خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه قنات و باغ شهر وابستگی مستقیم به یکدیگر دارند این نیاز احساس می شود که در کنار هر قنات یک باغ به عنوان باغ گردشگری تعریف شود و با مجوز میراث فرهنگی به گردشگران داخلی و خارجی سرویس ارایه دهد.
وی در تعریف قنات گفت: قنات ها شامل مادرچاه و تعدادی میله چاه، کوره یا جوب قنات و مظهر است که طول هر قنات بستگی به شیب زمین دارد و بیش از ۲۰ مُغنی در شهرستان داریم که حرفه خودرا به صورت موروثی و تجربی از زمان بچگی انجام داده اند.
مدیرپایگاه قنات شهرستان بم افزود: طبق تفاهم نامه فی مابین اداره کل میراث فرهنگی استان کرمان با جهاد کشاورزی، وزارت نیرو و نماینده مردمی جهت ثبت جهانی قنوات اداره کل میراث وظیفه حفاظت و صیانت از ارزش های اثر و نظارت بر ضوابط حفاظتی عرصه و حریم، اداره کل جهاد کشاورزی استان کرمان متولی حفاظت فنی و نگهداری اثر از طریق مشارکت شورای محلی و وزارت نیرو یا موسسه گنجینه ملی آب متولی پژوهش و معرفی اثر و کنترل مجوزهای بهره برداری از آب و شورای محله قنات متولی نگهداری، امور اجرایی و بهره برداری و تداوم مدیریت سنتی قنات است.
ستارزاده در خاتمه گفت: عوامل آسیب رسان به قنوات شامل عوامل طبیعی مانند سیل، زلزله و خشکسالی و عوامل انسانی چون حفرچاه در حریم هیدرولیکی قنات و ساخت و ساز، تخریب میل چاه به شماره می رود همچنین در حوزه قنوات همکاری گسترده ای بین فرمانداری، شهرداری و شورای شهر بم و بروات، بخشداری ها، دهیاریها، محیط زیست، جهاد کشاورزی، وزارت نیرو و مالکین قنوات و مغنی ها صورت گرفته است.
براساس این گزارش دو قنات اکبر آباد و قاسم آباد مربوط به دوره قاجار و جزو ۱۱ قنات کشوری هستند که در سال ۹۳ ثبت ملی و در تاریخ ۲۵ تیر ۹۵ ثبت جهانی شدند.
