طلوع بم – مونا موسی‌نژاد| با توجه به اینکه پیشگیری از جرائم از اولویتهای اهداف فرماندهی انتظامی است، حضور مشاورین در کلانتریها و ارائه کارگاههای آموزشی در مدارس، شورای معتمد پلیس محلات، مساجد و اصناف و… به حل مشکلات و افزایش آگاهی آنان در رابطه با مسائل اخلاقی، کنترل خشم و ارائه هشدارهای انتظامی کمک بسیاری خواهد کرد. به همین منظور دایره مشاوره و مددکاری پلیس راه‌اندازی شده تا رویکردهای پیشگیرانه و روشهای حل و فصل اجتماعی شکایات و پرونده پلیسی تقویت شود. در این شماره از طلوع با یکی از مشاوران فرماندهی انتظامی بم گفتگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
لطفا خودتان را معرفی کنید و کمی از سوابق فعالیتهایتان برای مخاطبان ما بگویید؟
اینجانب مهدیه کربلائی زاده فارغ التحصیل رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی ارشد هستم. افتخار این را دارم به مدت دو سال به عنوان مشاور و مدد کار اجتماعی در حوزه های خانواده و آسیب های اجتماعی در کلانتری ۱۱ و ۱۳ شهرستان در حال انجام خدمت بوده و هستم. در طول این دو سال از محضر افراد با تجربه در حوزه های مختلف نیروی انتظامی بهره‌مند شده ام و از سوی مسئولین وقت بخاطر خدمات و راهکارهای مفید مورد تشویق قرار گرفته‌ام. علاوه بر خدمات مشاوره ای به عنوان مسئول مجرمین خاص شرق استان فعالیت می‌کنم . همچنین قبل از فعالیتم در سازمان نیروی انتظامی، به مدت سه سال بعنوان مشاور در کلینیک ترک اعتیاد همکاری داشته ام.
در خصوص نقش خدمات مشاوره‌ای در کلانتریها و خدمات آنها برای مخاطبان ما توضیح دهید.
نقش خدمات مشاوره‌ای در کلانتریها در ایجاد نظم و امنیت و در نتیجه کاهش آسیبها در جامعه بسیار مهم است. مراکز مشاوره و مددکاری، از ارکان مهم ماموریتی پلیس است و پرونده‌هایی که عمدتاً موضوع اختلافی دارند به این قسمت ارجاع داده می‌شوند. رسیدگی به جزئیات پرونده ها در کلانتریها صورت می‌گیرد اما با بهره گیری از مشاور و مددکار اجتماعی ارجاع پرونده به سایر دوایر کلانتری و دستگاه قضایی نیز کاهش می‌یابد و در کنار آن از وقوع بسیاری از جرائم جلوگیری می‌شود. چرا که حتی شهروندان عادی و افرادی که در نیروی انتظامی پرونده یا شکایتی مطرح نکرده‌اند نیز میتوانند برای دریافت انواع خدمات مشاوره‌ای به کلانتریها مراجعه کنند. همچنین در بسیاری از موارد انجام مشاوره موجب حل و فصل اختلافات می‌شود. با توجه به اینکه پیشگیری از جرائم و آسیب ها از اولویتهای اساسی سازمان است، حضور مشاورین یا ارائه کارگاه آموزشی در مدارس، شورای معتمد پلیس محلات، مساجد و اصناف به حل مشکلات و افزایش آگاهی آنان در رابطه با مسائل اخلاقی، کنترل خشم و ارائه هشدارهای انتظامی کمک بسیاری خواهد کرد. ارجاع پرونده‌ها به مشاوره قضایی در کلانتریها نیز جزو رویکردهای ما می‌باشد که با همت و تلاش معاونت اجتماعی استان در تمامی کلانتریهای درون شهری دوایر مشاور و مددکار اجتماعی فعال شده است.
در خصوص نحوه روانشناسی و روان درمانی به شهروندان در این مرکز توضیح دهید؟
مراکز مشاوره و مددکاری در معاونت فرهنگی و اجتماعی و همچنین دو دایره مددکاری اجتماعی در کلانتریهای سطح استانها به صورت رایگان خدمات مشاوره، روانسنجی و روانشناسی به شهروندان ارائه می‌دهند. خدمات مشاوره روانشناسی در زمینه روان درمانی، خانواده درمانی، مشاوره فردی و گروهی و مشاوره در زمینه تحصیلی، ازدواج و شغلی به مراجعان ارائه می‌شود. واحد روانسنجی نیز در مراکز مشاوره به انجام خدمات روانسنجی فردی در موارد هوش، شخصیت، استعداد، رغبت و پیشرفت تحصیلی می‌پردازد.
بر اساس بررسی های انجام شده بیشترین اختلافات حول چه محورها و موضوعاتی است؟
بر اساس بررسیهای انجام شده، در حوزه اختلافات خانوادگی بیشتر ضعف مهارتهای ارتباطی و عدم توانایی زوجین در برقراری ارتباط وجود دارد. مهم ترین عامل پدیدآمدن مسائل و مشکلات زناشویی، سوء ارتباطات و سوءتفاهمات است. گاهی یک سوء تفاهم کوچک مانند گلوله برفی است که بر اثر غلطیدن از فراز کوه به تدریج به یک بهمن بزرگ تبدیل می شود. به صورت کلان نیز، آستانه تحمل و تاب آوری افراد کاهش یافته است.
خانواده نهاد اصلی و ویژه در جامعه است و برقراری روابط انسانی سالم و درست میان اعضای خانواده مهمترین عامل سلامت خانواده است. باید سعی کرد با همدلی، همفکری، همکاری و هماهنگی، روابط سالمی را میان اعضای خانواده خود برقرار نمود. همچنین لازمه استمرار روابط زناشویی سالم، داشتن تعهد و وفاداری، اعتماد، انصاف، صمیمیت، پذیرش متقابل، سعدصدر، تفاهم و اعتماد است. با رعایت این اصول نسبت به همسرتان احساس مسئولیت کنید و در خانه، فضایی سرشار از امنیت عاطفی ایجاد کنید.
دایره مشاوره و مددکاری به صورت ساختارمند فعال است به گونهای که اولین نشانه آسیبهای اجتماعی نوپدید در همین بخش شناسایی می‌شود. اعتیاد، ازدواج، فرزندان طلاق و سایر آسیب های اجتماعی از جمله موضوعاتی است که در این بخش رسیدگی و راهکارهای کارشناسی به هموطنان ارائه می شود و تا حل مشکل، پرونده باز خواهد بود. کلانتری و پاسگاهها دیگر مثل گذشته نیستند، جایی که فقط افراد برای طرح دعاوی خود بیایند، حالا مراکز مشاوره کلانتریها جایی است که مشکلات در آن مطرح، بررسی و تا جای امکان حل و فصل می‌شود. پرونده‌هایی که برای ما ارجاع می‌شوند اکثرا سعی می‌شود اینجا به مصالحه ختم شوند. پرونده کامل ارزیابی و ریشه‌یابی می‌شود و برای هر یک از پرونده‌ها زمان گذاشته می‌شود. با افراد تماس گرفته می‌شود که شما باید در جلسات مشاوره و روانشناسی که در نظر گرفته شده، شرکت می‌کردید، در واقع پیگیر مراجعه شهروندان در کلاسهای مشاوره هستیم. در پرونده‌هایی قید می‌شود شما این تعداد جلسه را باید بگذرانید، بررسیها با برنامه‌ریزی انجام می‌شود.
آیا با مراکز دیگر روانشناسی و مشاوره نیز در ارتباط هستید؟
با مراکز دیگر نیز مرتبط هستیم. در مواقعی پیش می‌آید که شهروندان اعلام می کنند نمی توانیم در کلانتریها به هر دلیلی حضور داشته باشیم، یا مسیر دور است، آرامش نداریم، خانواده ما را زیر سئوال می‌برند، در این شرایط با مراکز دیگر مرتبط هستیم، نامه میزنیم و افراد را ارجاع می‌دهیم به جاهای دیگر، به طور عمده با مراکز دولتی و غیردولتی در سطح شهر هم مرتبط هستیم و تعامل داریم. بر این اساس در زمینه معرفی شهروندان برای امر مشاوره و روانشناسی و همچنین در مورد مسائل روانشناسی با آن ها تعامل داریم. در مراکز عمومی محله ها در مورد مشکلات اجتماعی، بیماری و اختلالهای روانی صحبت می‌کنیم و سعی می‌کنیم به آنها این آموزش را بدهیم که چگونه میتوانند از یک زندگی سالم در کنار خانواده لذت ببرند.
به نظر شما برای برقراری نظم و امنیت اجتماعی و اخلاقی در جامعه چه آموزش‌های لازم هست در مورد آن کمی توضیح دهید؟
آموزش شیوه‌های صحیح تعلیم و تربیت و فرزند پروری خانواده ها خصوصا پدران و مادران جوان، ارائه خدمات مشاوره ای و مددکاری اجتماعی به منظور پیشگیری از بروز و شیوع مشکلات روانی، رفتاری، تربیتی و عاطفی در سطح جامعه به منظور افزایش سطح سلامت و بهداشت روانی جامعه که سبب پیشگیری از آسیبهای اجتماعی، جرایم و کمک به بر قراری نظم و امنیت اجتماعی و اخلاقی در جامعه می شود. در پایان باید در نظر داشت که برای حل کردن مشکلات به جای اتخاذ روش پرخاشگرانه، خشونت آمیز و بدبینانه، بهتر است روش مسالمت آمیز، صمیمانه و خوش بینانه را انتخاب کرد.
چاپ شده در شماره ۲۹۹ هفته نامه طلوع بم
