خانم سامنژاد فعالیت شما در شهرداری در چه زمینهای است؟
من در حوزه برنامهریزی شهری فعالیت میکنم و معتقدم که عدم برنامهریزی باعث ایجاد روزمرگی بین واحدها در شهرداری میشود و در واقع نبض شهرداری باید برنامهریزی باشد. قطعاً اگر شهرداری با برنامهریزی جلو نرود نمیداند باید به کجا برسد و دچار روزمرگی و رکود خواهد شد و چون تاکنون روال کار شهرداری به صورت سنتی (رسیدگی به زباله ها، پرکردن چالهها و…) بودهاست. به همین دلیل است که اگر شهرداری با حداکثر توان خود هم برنامهها و پروژههای زیادی را اجرا کند، شاید آنطور که شایسته باشد به چشم نیاید. بنابراین یک سری برنامههایی را در نظر گرفتیم از جمله بحث توسعه پایدار شهری را که مشخص میکند شهر اکنون در چه وضعیتی است و با شناسایی وضعیت موجود، نقاط ضعف و قوت مشخص میشود که در چند سال آینده میخواهیم به چه وضعیتی برسیم.
در خصوص حفظ با غشهر و مسائل مرتبط با آن و راهکارهایی که در نظر گرفته شده است بگویید.
ما در کنار سرمایه باغشهر، رشد شهرنشینی جمعیت را داریم و از آنجا که در توسعه شهر از اطراف با محدودیت مواجه هستیم؛ آیا توانستیم بین برنامه ریزی شهری، رشد شهرنشینی و حفظ باغشهر تعادل برقرار کنیم؟ قطعاً در آینده مردم برای فرزندانشان به فکر تامین مسکن هستند و وقتی با محدودیت روبرو شوند درختان را خشک میکنند تا برای تامین مسکن تغییر کاربری دهند. نتیجه حفظ باغشهر افزایش مهاجرت شهروندان خواهد بود. اگر باید باغشهر حفظ شود آیا فکری برای تامین مسکن پایدار که یکی از شاخصههای توسعه پایدار است شده است؟ باز اگر باغشهر باید حفظ شود آیا مدیریت شهری برای تامین آب با غشهر و اصلاح کانالهای آبرسانی آن اقدام کرده است؟! و از طرفی دیگر آیا برای احیای قنوات کاری صورت گرفته است تا در این بحران کم آبی هر روز تعداد چاههای غیرمجاز بیشتر نشوند؟ چه تدابیری در این زمینه اندیشیده شده است؟ آیا مشوق احیای قناتها بودهایم و در این زمینه همکاری صورت گرفته است تا وضعیت کشاورزی ما خوب باشد و باغشهرمان هم حفظ شود؟ ما میبایست در شهر بم یک پایگاه قنات داشته باشیم تا بتوانیم از کارشناسان در این زمینه دعوت کنیم تا برای رفع مشکلات و یا در زمینه گردشگری نظر تخصصی ارائه دهند. باید در این زمینه اقداماتی صورت بگیرد.
مهمترین دغدغه شورا و شهرداری در حال حاضر چیست؟
الان مهمترین کار شورا و شهرداری توسعه پایدار شهری است؛ به گونهای که اگر خواهان کشاورزی غنی هستیم باید به بازار فروش آن هم فکر کنیم در حالی که هیچ تضمینی برای فروش محصولات در بازار نداریم. مرکبات بم، بذر یونجه و حنای بم جزء بهترینها هستند چرا الان حرفی از آنها نیست؟ چرا باید شهرهای دیگر فرآوریهای خرما را تولید و به نام خودشان ثبت کنند؟ چون در بم کمتر این موارد مورد توجه قرار گرفته است. ما الان در این وضعیت هستیم.
وضعیت شاخصهای معماری و شهرسازی در بم چگونه است؟
ما در بحث شهرسازی ادعا میکنیم که بزرگترین بنای معماری شهرسازی ارگ بم است ولی هیچ تطبیقی بین معماری سنتی و بومی که تکیه بر مصالح و افکار گذشته شهر دارد را در سطح شهر نمی بینیم. چون از اول برای آن برنامهریزی نشده است. الان معماری تجاری، بزرگترین بدنه شهری ماست ولی روز به روز بیشتر شاهد بینظمیها هستیم. شاید چون پس از زلزله و شرایط بحران نتوانستیم تصمیم درستی در این زمینه بگیریم و خیلی زود چند هزار پروانه صادر شد بدون اینکه در آن نوع نما مشخص شود. اگر ما همین الان هم معماری و نوع نمای هر خیابان را تعیین کنیم باز هم دیر نشده است.
از طرفی پوسته خارجی شهر باید یکدست و منظم باشد. اگر از الان شروع کنیم شاید در دو سال آینده به این نظم نرسیم ولی در ده سال آینده میتوان به آن دست یافت. اگر سهلانگاری کنیم در ده سال آینده هم وضعیت همین است چه بسا بدتر از این هم بشود. باید به علت اصلی مشکلات بپردازیم. همچنین توسعه را در افق آینده شهر ببینیم. اگر توسعه را در زود بازده بودن ببینیم و هدفمان این باشد که فقط اعلام کنیم که من در دوران مسئولیت این کار را انجام دادم و به عواقب بعدی آن فکر نکنیم، به نوعی اقدامی موضعی انجام دادهایم و به عبارتی افق دوره کاری را مد نظر گرفتهایم نه افق آینده شهر را.
چه اقدامی در زمینه برنامهریزی برای توسعه پایدار شهر انجام شده یا در حال انجام است؟
با دکتر نظامآبادی که چهره ملی و شناخته شده و از شهروندان بمی هستند، قرار است یک تیم بومی متشکل از اساتید و صاحبان تجربه در حوزههای مختلف جغرافیایی، برنامه ریزی شهری، اقتصاد، کشاورزی، بازار و… را تشکیل دهیم و از ذی نفعان اصلی که مردم، مغازه داران و کشاورزان هستند میخواهیم تا برای ایجاد یک طرح جامع نظر بدهند. یکی از رویکردهای این طرح مردمی بودن آن است در این زمینه کارگاههای مختلفی برگزار میشود و تمام افرادی که دانش تخصصی و تجربی دارند دعوت میشوند تا با برنامهریزی، یک طرح دقیق و قابل اجرا را در پایان داشته باشیم.
در حوزه برنامهریزی مالی شهرداری چه اقداماتی صورت گرفته است؟
با حمایت و همراهی آقای مهندس پشتیبان شهردار محترم بم، واحد سرمایهگذاری شهرداری را تشکیل دادیم تا وضعیت موجود کلیه واحدها و سازمانهای وابسته به شهرداری را جمعآوری و ارائه دهد تا آسیبشناسی واحدهای مختلف شهرداری انجام شود و قرار است به زودی بررسی شود تا نهایتاً به سوی کاهش هزینهها و افزایش درآمدهای شهرداری پیش برویم. شهردار محترم هم شیوه مدیریتی خود را به سمت خودکفا و مستقل کردن واحدها تغییر داده است. در حال حاضر وضعیت کارخانه آسفالت نسبت به قبل سه برابر افزایش درآمد داشته است و این یعنی اینکه واحدها دارند به خودکفایی میرسند. همچنین سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری با هدف احیای گلخانه و فضای سبز به تولید گل، گیاه و نهال پرداخته و رو به خودکفایی است.
همچنین طرح لوله گذاری و جداسازی آب شرب از آب کشاورزی (فضای سبز) در حد فاصل میدان آزادی (بوستان مادر) تا چهار راه ولیعصر (پارک کاکتوس) اجرا و به زودی این طرح در میدان بسیج (ژاندارمری) نیز اجرا خواهد شد. چند طرح سرمایهگذاری دیگر از جمله گلخانه و معدن نیز برای ایجاد یک درآمد پایدار نیز در دست بررسی است. همچنین پروژههای مهم نیمه تمامی از جمله پل ورودی شهر، پارک بانوان، پارک نارنجستان و پارک بسطامی را در شهر داریم ولی با این حال مشکل آسفالت باید اولین مسئلهای باشد که در شهر پیگیری شود و مجموعه مدیریت شهری باید کمک کنند تا شهر تمیز و مرتب شود بعد به بحث گردشگری پرداخته شود. به دلیل نوسان قیمتها و عدم تعادل بازار، پیمانکاران از اجرای طرح آسفالت استقبال نمیکنند. در حال حاضر قیر برای کانالهای گاز موجود میباشد.
آیا برنامههای دیگری هم مد نظر دارید؟
واحد برنامهریزی به این نتیجه رسیده که ستاد استقبال از میهمانان نوروزی را از الان باید تشکیل داد و به بررسی برنامهها و در نهایت ابلاغ آنها به واحدها پرداخت و همچنین ساماندهی المانهای میدانهای سرداران و۵ دی را در دستور کار قرار داده ایم.
تعریف پروژههای جدید از سوی شهرداری با چه هدفی است؟
یکی از سیاستهای کاری شهرداری این است که با توجه به نیاز شهر پروژههایی را تعریف کند. درست است که با وجود پروژههای ناتمام دیگر، تعریف پروژههای جدید سخت است اما اگر اعتباری به شهرداری تعلق بگیرد این پروژهها از قبل وجود دارند و رسیدگی میشوند.
آیا در خصوص بازگشت ارزش افزوده به بم اقدامی انجام گرفته است؟
طی درخواستی از آقای نیکزادی نماینده مردم شرق استان خواستهایم تا وضعیت بم را به مجلس اعلام نماید. حتی حاضریم یکی از نمایندگان را دعوت کنیم تا از نزدیک مشکلات بم را رصد کند و انتقال دهد تا ارزش افزوده به بم تعلق گیرد در این زمینه همه باید پیگیر باشیم تا این اتفاق محقق شود.
و صحبت پایانی شما؟
وقتی مسئولیتی را میپذیریم به یکدیگر اعتماد کنیم و به هم فرصت بدهیم تا آنچه را که در توان داریم برای رشد شهر و توسعه آن انجام دهیم. به جای قضاوت کردن یکدیگر به هم مشاوره دهیم. اگر هدفمان موفقیت و یا عدم موفقیت یک نفر باشد فقط آن یک نفر نیست که منتفع یا متضرر میشود، بلکه یک شهر از رشد و توسعه عقب میماند و متضرر می شود در فضاهای مختلف همدیگر را نکوبیم. سعی کنیم همه در عمل برای مردم کار کنیم و فقط حرف و شعار نباشد.